Categoriearchief: Levensbeschouwingen

Wat is het ware doel in je leven?

Het antwoord op deze vraag lijkt voor iedereen verschillend. Er zijn zoveel dingen die we belangrijk vinden.  Hoe maak je daar een keuze uit.

Voor mensen die niet echt een duidelijk doel in hun leven na streven kan deze vraag van enig belang zijn. Voor de echte strevers onder ons is dit van weinig of geen belang. Zij weten wel wat ze willen en bereiken ook vaak wat ze nastreven.

Doelen maken van het leven een spel. Als je doelen worden bereikt voel je jezelf goed. Als je de doelen, die je voor jezelf uitzet, niet bereikt voel je jezelf minder goed of ronduit slecht. Het nastreven van doelen heeft dan ook veel te maken met winnen of verliezen.

Hoe meer gedreven je bent om je doelen te bereiken hoe meer frustratie er neigt op te treden als het niet lukt.

Doelen kunnen in conflict zijn met andere doelen. Een voetbalwedstrijd is daar een prachtig voorbeeld van. Je ervaart geluk als de bal verdwijnt in het ene doel en ongeluk als die terecht komt in het andere doel afhankelijk van voor welke club je bent.

Er zijn maar weinig doelen die niet in een conflict uitmonden. ‘De een zijn dood is de ander zijn brood’ is een gezegde dat hier raakvlakken mee heeft.

Zijn er eigenlijk wel doelen die geen conflict kunnen veroorzaken? In de wereld waarin wij leven lijken conflicten onvermijdelijk. Een conflict is niets anders als twee of meer doelen die met elkaar in strijd lijken te zijn. Ik zeg met opzet ‘lijken te zijn’ omdat doelen op zich geen strijd leveren.

Op een voetbalveld staat het ene doel tegenover het andere doel zonder dat er sprake is van strijd. Het is pas als de wedstrijd begint dat we van strijd kunnen spreken. Zo is het ook met doelen die wij onszelf stellen. Het zijn onze intenties die met de intenties van andere kunnen conflicteren. En dit is bijna altijd het geval. Met intentie bedoel ik het willen bereiken van een doel.

Wat je ook wilt er is altijd wel een intentie die er tegenin gaat. Meestal creëer je die eerst zelf. Elke twijfel zou je kunnen zien als het naar je toe trekken van een intentie die tegen je oorspronkelijke intentie ingaat. ‘Zou ik het wel kunnen?’ of ‘zou ik het wel durven?’ kan dan zomaar veranderen in ik wil het niet’ of ‘ik wil niet falen en daarom doe ik het maar niet. Als je twijfelt dan wil je iets maar ergens wil je het ook weer niet. Er ontstaat een innerlijke strijd waar anderen dan gemakkelijker op in kunnen spelen.

Doelen, strijd geluk en ongeluk zijn volledig met elkaar verweven. Niets verkeerd mee zolang we er niet zo in opgaan dat we niet meer logisch nadenken. Helaas is dit laatste maar al te vaak het geval. Het resulteert veelal in tunnelvisie, extremisme en soms zelfs in terrorisme.

Er zijn nog zaken die innig verweven kunnen zijn met het streven naar doelen. Wat zou je denken van ‘gelijk moeten hebben’, ‘status’ of ‘verlies van status’.

Is er überhaupt wel iets dat geen enkele verbintenis heeft met doelen? Alles in dit leven draait toch om doelen. Je kunt zelfs niet echt beweren dat je geen doelen hebt. Doelloze mensen bestaan helemaal niet. We streven altijd wel iets na. Ook een gepassioneerde luierik streeft iets na, namelijk lui zijn. Zelfs een mens die het leven niet meer ziet zitten en er een eind aan wil maken heeft een overduidelijk doel, namelijk een eind maken aan zijn of haar leven.

We willen altijd wel wat. En ook iets niet willen is een doel. Rede genoeg, denk ik, om het begrip doel aan een grondig onderzoek te onderwerpen.

De woorden ‘intentie’ en ‘doel’ zijn aan elkaar verwant. Een doel is wat je met intentie bereikt. Je wil iets of je wil iets niet. Daar komt het in het leven toch eigenlijk op neer. Alles wat we zijn, doen of hebben willen we of willen we niet. Als we dit ook nog eens doortrekken naar het verleden en de toekomst dan hebben we het complete leven in beeld gebracht zoals dit zich op deze aarde afspeelt.

Maar goed, nu heb ik nog altijd geen antwoord gegeven op de vraag in de titel van dit artikel.

Wat is het ware doel in je leven?

Als je verder leest zal het je hoogst waarschijnlijk duidelijk worden.

Zoals je nu zult begrijpen draait alles om zijn, doen en hebben. Alle doelen zijn daarop gericht. Je wilt iets hebben of je wilt iets doen of je wilt iets zijn. En omgekeerd je wilt iets niet zijn of je wilt iets niet doen of je wilt iets niet hebben. Er zijn hiervan vele varianten te bedenken. Hier een paar voorbeelden om te illustreren hoe doelen werkelijk alles bepalend zijn.

Je wilt iets niet hebben maar wel doen

Je wilt iets wel hebben maar niet doen

Je wilt wel iets zijn maar niet doen

Je wilt wel iets doen maar niet zijn

Je wilde iets zijn doen of hebben maar het lukte je niet

Je wilde iets zijn doen of hebben en het lukte je ook

Je zou graag iets zijn, doen of hebben en je denkt dat het je zal lukken

Je zou graag iets zijn, doen of hebben en je denkt dat het je niet zal lukken

Je zou graag iets niet zijn, doen of hebben en het lukt je ook

Je zou  graag iets niet zijn, doen of hebben en het lukt je niet

Je doet het wel maar het lukt je niet

Je doet het niet maar je kan het wel

En ga zo maar door. De variaties zijn eindeloos.

Werkelijk alle aspecten van het leven vallen onder deze drie elementen. Het zijn de elementen  waarmee het leven wordt geleefd. Het zijn ook de elementen waaruit het leven is opgebouwd.

Als er dan zoveel mogelijke doelen zijn is er dan wel een doel dat hier bovenuit steekt? Is er een doel dat voor ieder mens hetzelfde is? En als dit zo is zou het dan van nut zijn om dit te weten te komen?

Ik denk van wel. Ik vermoed dat er een dieper doel is waarmee de mensheid tot ongekende hoogte zou kunnen stijgen. Ik denk ook dat er alles aan gedaan wordt om ervoor te zorgen dat wij mensen dit doel nooit zullen gaan nastreven.

Er wordt op alle mogelijke manieren geprobeerd om de mensheid maximaal te introverteren in zijn eigen spel. Dit wordt gedaan door het aanjagen van de angst om te verliezen of de angst om niet te winnen of de angst om wat je gewonnen hebt weer kwijt te raken. Het is de angst die ervoor zorgt dat wij onze aandacht voortdurend naar buiten richten. Wij sluiten ons op in het spel van het leven.

Er wordt vaak beweert dat het tijd is dat de mens wakker wordt en gaat zien wat hij aan het doen is. Ik vind dit wat ongelukkig uitgedrukt. Men suggereert daarmee dat iedereen in slaap is gesukkeld. Nou dat lijkt mij niet echt het geval.

Ik zou eerder zeggen dat we ons zo richten op onze doelen en er zo fanatiek naar streven dat we niet meer in staat zijn om het grotere plaatje te zien. Hier nog wat meer voorbeelden waarin men blind doelen nastreeft wars van enige logica. Ook hier zijn de mogelijkheden onuitputtelijk. Je kunt ze misschien zelf ook wel bedenken.

  • Alles moet wijken want ik wil ………. bereiken.
  • Het maakt mij niet uit wat ik ervoor moet doen zolang dit mij maar nooit meer kan overkomen.
  • Ik voel me onderdrukt door mijn man. Ik wil hem kwijt maar kan niet zonder hem leven. Ik zal mij voor de rest van mijn leven tegen hem moeten verzetten.
  • Als ik jou niet gelukkig kan maken kan ik niemand gelukkig maken.
  • Schiet ze overhoop. Ze zijn niet waard om te leven.
  • Ik sla hem net zo lang op zijn muil totdat hij het snapt.

Vage doelen die kant nog wal raken en toch soms bloedserieus worden na gestreefd.

Hoe kunnen wij ons zo in het spel van het leven verliezen dat we geen enkel besef meer hebben van wat we aanrichten? Dit kan alleen gebeuren door te heftige emoties die we genereren ten aanzien van wat we wel of niet willen.

Als emoties te veel in kracht toenemen verliezen we het vermogen om logisch na te denken. We hebben ons zo vereenzelvigd met de rol die we vervullen in het levensspel dat we bepaalde omstandigheden niet meer vanuit verschillende standpunten kunnen waarnemen. We klampen ons krampachtig vast aan één standpunt.

Nu we weten wat ons ten gronde kan richten hoeven we onszelf alleen nog maar af te vragen hoe ons niet in het levensspel te verliezen.

En dat brengt ons terug bij de vraag:

Wat is het ware doel in je leven?

Het moet een doel zijn wat alle doelen die je na streeft of zou willen na streven ondersteunt. Het moet een doel zijn dat mogelijkheden biedt om rationele en menslievende doelen na te streven. Doelen die gericht zijn op het leven in harmonie met je medemens en de natuur.

Het vermogen om dit te doen ligt verscholen in iedere mens. Het is je ware aard. Je hoeft dit alleen maar te ontdekken.

In de kern zijn wij alle liefdevolle wezens die perfect in harmonie met elkaar kunnen leven. Het is aan ieder van ons om deze waarheid te ontdekken.

Je doet dit door je zijn, doen en hebben te observeren en zo nodig in vraag te stellen. Wees een stille getuige van je eigen zijn, doen en hebben. Op die manier kom je meer los te staan van het levensspel. Je kan het meer relativeren.

Het is niet allemaal zo belangrijk als je denkt dat het is. Het is van veel groter belang dat je beseft dat je een liefdevol wezen bent die in harmonie met anderen kan leven. Dit is je ware doel. Geen enkel doel buiten jezelf is van meer belang.

Iedereen kan dit doen. Het is niet voor iedereen even gemakkelijk, maar iedereen heeft dit vermogen in zich. Ik hoop dat je dit ter hart neemt. Dan maken we samen de wereld een beetje beter.

Wil je ook zo graag gelukkig zijn?

Dat willen we toch allemaal. En toch ga ik een poging wagen om dit wat te ontkrachten. Het probleem met streven naar geluk is dat het ook kan mislukken. Dan voelen we ons misschien ongelukkig.

Zodra je iets wil dan heeft dit meestal een diepere bedoeling waar bijna niemand echt bij stil staat. Door iets te bereiken of te verwezenlijken ervaar je het gevoel van geluk. Je bent trots op wat je hebt bereikt, je voelt dat je iemand bent die wat heeft gepresteerd. Het geeft je een kick en het maak je gelukkig. Dit gaat schuil achter bijna elke wens die we hebben.

Helaas is dit slechts van tijdelijk aard. In het leven gaat alles in een golfbeweging. Van hoog naar laag en weer naar omhoog. Je voelt je voor een bepaalde tijd goed en dan voel je jezelf plotseling wat minder goed. Na verloop van tijd voel je jezelf helemaal niet meer zo goed.

Maar ook dit blijft niet duren. Je hijst jezelf weer overeind en het gaat weer beter met je. Meestal gaat het weer beter omdat je besloot om weer wat te gaan ondernemen met het wel of niet bewuste motief je weer beter te gaan voelen. Het is een golfbeweging waaraan niemand aan lijkt te kunnen ontsnappen.

Nu zal je misschien denken: ‘tja, dat hoef je mij niet te vertellen’. ‘Iedereen weet toch dat het leven niet altijd rozengeur en maneschijn is.’

Maar ik wilde dit toch even aanhalen omdat het streven naar geluk eigenlijk wel extreme vormen kan aannemen en zo een valstrik van betekenis kan zijn.

Als we ervan uit gaan dat alles wat je onderneemt, fundamenteel gezien, een streven naar geluk is dan kunnen de golflengtes van die golfbewegingen nogal van elkaar verschillen. We willen niet te diep zakken. Wel willen we graag hoog stijgen. Maar we hebben het niet altijd in de hand. En toch willen we die golfbewegingen wel degelijk naar onze hand zetten. We willen ons gewoon permanent goed voelen. Het is dat wat we op allerhande manieren proberen te bereiken.

We nemen als voorbeeld een drankverslaving. Je voelt je niet echt op je gemak in het leven. Er zijn misschien te veel zaken waar je echt niet tevreden over kan zijn. Je hebt niet het idee dat je er ook maar iets aan zou willen of kunnen doen. Toch wil je weg van dat gevoel van ontevredenheid.

Als je een paar glazen wijn drinkt dan voel je jezelf toch wat meer op je gemak. De ontevredenheid wordt niet meer zo heftig ervaren. Je voelt je beter. Natuurlijk moet je wel blijven drinken anders komt die ontevredenheid weer de kop op steken en dat wil je niet.

Het wordt een gewoonte om elke dag een paar glazen wijn of bier te drinken. Op den duur ga je wel wat meer moeten drinken om de ontevredenheid op afstand te kunnen houden.

Je lichaam raakt eraan gewend en heeft dan ook meer nodig om het goede gevoel te kunnen genereren.

De drank zorgt ervoor dat de golflengte naar beneden binnen de perken blijft. Zo kun je een beetje beter staande blijven en ervaar je geen al te diepe golfbeweging naar omlaag. Een verslaving begint vaak bij een onvermogen om een bepaalde omstandigheid te aanvaarden.

Maar het streven naar geluk kan op alle aspecten van het leven uit de hand lopen. Hierover meer later in dit artikel. We moeten eerst doorzien hoe je vatbaar kan worden voor extreme hoogten en laagten.

Als kind ervaar je gevoelens van geluk en ongeluk veel extremer dan wanneer je volwassen bent. Een kind heeft iets, kan iets of doet iets en ervaart onmiddellijk, en voluit het geluksgevoel. Maar als een kind iets kwijt raakt of verkeerd doet dan is er een onmiddellijk en ongeremd gevoel van ongelukkig zijn.

Jantje lacht en Jantje huilt, is een uitdrukking die hierop slaat. Een kind heeft nog geen mentale remmingen. De emoties worden nog niet onderdrukt. Ze hebben bij een kind nog de vrije loop. De sterke interesse en het enthousiasme van een kind helpen het sneller te leren om zo gemakkelijker te kunnen evolueren tot een volwassen mens.

Normaal gezien maakt de sterke interesse bij een volwassen mens plaats voor een milde interesse en vormt het enthousiasme zich om tot tevredenheid.

Nu zie ik je denken: ‘Ja maar wat als volwassen mensen geen sterke interesse meer hebben’? Hoe gaan we onze samenleving in stand houden of leefbaarder maken als sterke interesse zou wegvallen’?

Volwassen mensen hebben geen sterke interesse nodig om zaken te verwezenlijken. Het gevaar van te sterke interesse, zoals dat van een kind, is tunnelvisie. We willen alleen maar zien wat in ons interesseveld valt. We willen kost wat het kost iets bereiken waardoor we niet meer in staat zijn om het grotere plaatje te zien.

Bij een kind kunnen we dit nog gemakkelijk bijsturen. Bij volwassenen wordt dit al een stuk moeilijker.

Hier een voorbeeld van wat voor gevolgen enthousiasme en sterke interesse kunnen hebben op een bepaald aspect van het leven.

Jan wil graag een mooie sportwagen kopen en werkt al een aantal jaren om het geld hiervoor bij elkaar te sparen. Hij kon een goed betaalde baan krijgen bij een wapenfabrikant waar hij kon meewerken aan het produceren van landmijnen.

Zijn enthousiasme voor het bezitten van een mooie sportwagen is zo sterk dat hij alleen maar geïnteresseerd is om zo snel mogelijk het geld te hebben waarmee hij zijn sportwagen kan kopen. Dat hij daarvoor moet meewerken aan het produceren van landmijnen schijnt hem niet echt te hinderen.

Dat er duizenden mensen sterven of invalide worden door het plaatsen van landmijnen komt niet eens bij hem op. Hij is gefocust op het bezitten van een prachtige sportwagen waarmee hij gezien wil worden. Het geld wat hij kan verdienen om zijn doel te bereiken is het enige wat hem interesseert.

Wat hij daarvoor moet doen maakt hem niet zoveel uit. Het is best een leuke baan en hij heeft collega’s waar hij goed mee kan opschieten. Dus alles verloopt naar zijn mening op rolletjes.

Als iemand hem dan verteld dat het plaatsen van landmijnen een ongelooflijk smerige manier van oorlogvoeren is en dat dit bij wet verboden zou moeten worden dan denkt hij bij zichzelf: ‘het zijn de soldaten die de landmijnen plaatsen Ik niet’. ‘Bij het leger zullen ze toch wel weten wat ze doen.’

Jan voelt zich niet verantwoordelijk voor de productie en het uiteindelijke gebruik van landmijnen. Hij helpt alleen maar mee met het productieproces omdat het hem dichter bij zijn doel brengt.

Nu lijkt dit, naar mijn inzicht, een overduidelijk voorbeeld van onverantwoord gedrag veroorzaakt door een combinatie van enthousiasme en een sterke interesse.

Het getuigd van een zekere mate van blindheid. Je wilt de gevolgen van je daden niet zien omdat je anders niet gelukkig kan zijn met je nieuwe sportwagen.

Geld maakt dan toch gelukkig. Jan kan zich naar verloop van tijd een sportwagen permitteren wat hem veel bewonderen van zijn familie en vrienden oplevert.

Er zijn een oneindig aantal manieren om naar geluk te streven. Als je streeft naar geluk en het geluk valt je ten deel dan voelt dat best goed. Maar hoe vaak is het niet zo dat het één zijn geluk een ander zijn ongeluk is.

Bij alle vormen van competitie speelt dit. Degene die wint voelt zich gelukkig en de verliezer voelt zich ongelukkig.

Er is een vorm van geluk die minder sterk onderhevig is aan de golfbeweging van het leven. En dit manifesteert zich als het hebben van een milde interesse dat gepaard gaat met een gevoel van tevredenheid. Dit zou dan ook de normale gang van zaken moeten zijn.

We zijn echter in deze jachtige tijden waar er zoveel prikkels op ons afkomen maar moeilijk in staat om tevreden te zijn met de omstandigheden die zich in ons leven voordoen.

We zijn enorm sterk geneigd om ons op te winden over zaken die we wel of niet willen. Te sterke emoties overspoelen ons rationeel denkvermogen waardoor we vast komen te zitten in wat we willen of in wat we niet willen.

Geluk en ongeluk zijn slechts tijdelijke gevoelens die ons weghouden van onze ware aard.

Dankbaarheid voelen voor alle zijn, doen en hebben dat bijdraagt aan een betere wereld en begrip op brengen voor alle zijn, doen en hebben dat er niet aan bijdraagt zijn de fundamenten waarop een betere samenleving kan worden gebouwd.

Ik weet wel, er is veel onrechtvaardigheid in de wereld om niet te spreken van pure misdaad en terreur. Daar kun je toch geen begrip voor opbrengen? Of wel?

Er is een reden dat we daar geen begrip voor kunnen opbrengen. En die rede is dat we alleen maar naar de misdaad kijken en daarover een oordeel vellen. Ook hier zien we het grotere plaatje niet. Er zijn heel wat factoren die iemand zijn gedrag kunnen beïnvloeden.

Ik noem er hier een paar:

  • Opvoeding
  • Karakter
  • Drankmisbruik
  • Medicatie
  • Bezetenheid
  • Sterrenbeeld
  • Trauma’s
  • Onderwijs
  • Vrienden
  • Groepsdruk
  • Genetische belasting
  • Geloof

Als je precies zou weten hoe iemand tot misdaad of terreur is over gegaan dan zou het al iets minder moeilijk worden om er begrip voor op te brengen.

Een misdadiger streeft ook naar geluk. Een boosaardig mens voelt zich even gelukkig als hij anderen kan kwetsen. Het geeft zo iemand een kick als anderen lijden door zijn toedoen. Het geeft hem het gevoel dat hij iets heeft gepresteerd. Zijn “verkeerde” vrienden zullen trots op hem zijn.

Wij kunnen als mens niet verder evolueren als we geen begrip op kunnen brengen voor degene die er een zooitje van maken. Pas als je begrijpt dat mensen op verschillende niveaus van ethiek functioneren, die niet altijd stroken met jouw niveau, kun je er gemakkelijker vrede mee hebben.

Met er vrede mee hebben bedoel ik dat je kunt aanvaarden dat het zo is. Pas dan openen er zich mogelijkheden om er iets aan te doen.

Zolang wij met heftige emoties blijven reageren, gaat er niets oplossen. Het kan soms wel eens helpen om goed kwaad te worden zolang je beseft dat kwaadheid op zich geen basis vormt voor verbetering.

Kwaadheid kan enkel van nut zijn om tijdelijk druk uit te oefenen op een situatie, wat in sommige gevallen best nodig kan zijn. Maar als je kwaad blijft op iemand of iets dan is er geen verbetering mogelijk.

Daar komt bij dat je met chronische kwaadheid, of welke andere negatieve chronische emotie dan ook, jezelf naar beneden haalt. Je bent ongelukkig omdat je geen begrip kan opbrengen voor wat iemand jou heeft aangedaan of om wat jou is overkomen.

Zodra je ten volle beseft wat je jezelf aandoet met het genereren van slechte emoties op wat jou is overkomen zullen die slechte emoties plaats maken voor een gevoel van vrede. Je hebt er vrede mee. Je hebt de strijd, die zich in je denkvermogen bevindt, opgegeven.

Ik hoop dat ik je met dit artikel enigszins heb kunnen inspireren om meer vredelievend in het leven te staan.

Deel dit artikel met mensen waarvan je het gevoel hebt dat ze er open voor staan. Dan maken we samen de wereld een beetje beter.